26 januari 2025: ooggetuigen
Op zondag 26 januari vinden er twee ooggetuigenlezingen plaats in de grote zaal van het museum.
Elisabeth Oets (1957)
Lezing van 12:00 tot 13:00
De opa van Elisabeth Oets, Philip Mechanicus, werd vermoord in Auschwitz. “Mijn moeder zei dat ik zijn dagboek pas mocht lezen als ik achttien was. Anders zou ik maar veel te verdrietig worden.”
Lees meer over Elisabeth Oets
Elisabeth Oets (1957) werd geboren in een Joods gezin waar niet veel over de oorlog werd gepraat. Toen Elisabeth jong was vroeg zij waarom ze geen opa had. Haar moeder antwoordde dat hij in de oorlog was omgekomen. Als kind nam ze dit zoals het was en vroeg ze niet door. Maar naarmate Elisabeth ouder werd begon haar moeder meer te vertellen. Zij bleek ondergedoken te hebben gezeten en veel familieleden waren tijdens de oorlog vermoord. Ook de opa van Elisabeth was vermoord, in Auschwitz. Maar hij had wel een dagboek achtergelaten, al mocht ze het pas lezen als ze achttien was.
Op haar veertiende werd ze zich voor het eerst bewust van de invloed die de oorlog op haar moeder heeft gehad. Zo kocht ze van haar zakgeld een ketting met davidster, waarna ze dit aan haar moeder liet zien. Zij reageerde heftig. Met angstige ogen zei ze: “Ik heb liever dat je het niet draagt. Je kan maar beter niet laten zien dat je Joods bent.” Die reactie heeft het leven van Elisabeth behoorlijk bepaald. Er ontstond een angst om te vertellen dat ze Joods was en vaak hield ze dit voor zich. Het duurde lang voordat ze hier weer volmondig voor durfde uit te komen.
Nu is het vertellen van haar verhaal en het durven zeggen dat zij Joods is, haar manier om met de familiegeschiedenis om te gaan. Tijdens gastlessen neemt Elisabeth het dagboek van haar opa mee en leest eruit voor. Het is het dagboek In Depot van Philip Mechanicus, geschreven in Kamp Westerbork. Een dagboek dat na de oorlog één van de belangrijkste oorlogsdocumenten zou worden en het leven binnen Kamp Westerbork in detail beschrijft.
Erna Barend (1940)
Lezing van 13:30 tot 14:30
De Joodse Erna Barend overleefde de onderduik in de christelijke gemeenschap in Ermelo. “Bij onheil verstopte ik mij in een grote hoedendoos”.
Lees meer over Erna Barend
Erna Barend werd op 6 mei 1940 in Amsterdam geboren als tweede kind van een Joodse vader en een niet-Joodse moeder. Haar vader werd ondanks zijn gemengde huwelijk opgeroepen om zich te melden in Westerbork en werd daar te werk gesteld. Haar moeder was op dat moment hoogzwanger en de verloskundige besloot een brief naar Kamp Westerbork te sturen. Hierin vroeg ze of de vader op verlof kon naar zijn vrouw, omdat zij een ongeluk zou hebben gehad en er werd gevreesd voor haar leven en hun ongeboren kindje. Bij hoge uitzondering werd dit toegestaan. De vader van Erna besloot na de geboorte van Erna’s broertje met het gezin onder te duiken. Erna kwam samen met haar moeder en broertjes in Ermelo terecht en haar vader verbleef op verschillende plaatsen in Nederland.
Erna herinnert zich de angst. Op een dag vroeg ze haar moeder: “Mama, wanneer wordt het nu weer zomer?” Het antwoord van haar moeder: “Misschien wordt het wel nooit meer zomer”. Als kind vond ze dit een vreselijke reactie en nog altijd wordt ze er koud van als ze hieraan denkt.
Het gehele gezin overleefde de oorlog, maar haar grootouders, de zus van haar vader en de rest van de familie (36 in totaal) zijn via Westerbork en Vught weggevoerd en vermoord in de kampen. Haar hele jeugd stond in het teken van de oorlog, maar thuis werd er niet over gesproken. Het leek net alsof haar opa en oma en de rest van de familie nooit hadden bestaan.
Tentoonstelling Een Naam, een Gezicht, het Verhaal
Ons museum is tijdens Namen Lezen 24 uur per dag geopend. Je kunt hier naast de vaste opstelling ook de speciale tentoonstelling Een Naam, een Gezicht, het Verhaal bezoeken.
Volg het Namen Lezen via livestream
Het voorlezen van de namen is een bijzondere ervaring. Bezoekers kunnen in een tent op het kampterrein aanwezig zijn bij het Namen Lezen en de herdenking is via een livestream te volgen.
FAQ
Wanneer begint het Namen Lezen?
Het Namen Lezen begint op woensdag 22 januari om 14:00.
Hoelang duurt het Namen Lezen?
Het Namen Lezen duurt ongeveer 120 uur, dus vijf hele dagen.
De vorige edities werden De 102.000 Namen genoemd, waarom heet de editie van 2025 Namen Lezen?
Voor de editie van 2025 is gekozen om een bredere groep slachtoffers voor te lezen, waarmee het Namen Lezen nu 103.124 personen omvat. De naam is daarom veranderd in Namen Lezen.
Wanneer wordt de naam van mijn familielid gelezen?
De namen worden in alfabetische volgorde, dag en nacht, gelezen. In dit document kun je zien in welk tijdvak specifieke namen worden voorgelezen. Gebruik hiervoor de zoekfunctie (CTRL + F) en vul de volledige naam in.
Wat zijn de openingstijden van het museum en het kampterrein tijdens het Namen Lezen?
Het museum is woensdag 22 januari vanaf 10:00 uur geopend voor publiek, daarna dag en nacht tot 27 januari 17:00 uur. Tijdens het Namen Lezen is het museum gratis te bezoeken, donaties worden zeer gewaardeerd.
Mag ik foto's en video's maken tijdens het Namen Lezen?
Het is toegestaan om foto's en video's te maken tijdens het Namen Lezen, zolang dit de lezers en het publiek niet stoort.